Bảo hiểm xe đầu kéo và trách nhiệm chủ xe

Bảo hiểm trách nhiệm dân sự chủ xe đầu kéo

Trước tình hình tai nạn giao thông có nhiều diễn biến phức tạp đặc biệt ngay từ những ngày đầu năm 2019 mà khởi đầu mới nhất là vụ tai nạn thảm khốc đặc biệt nghiêm trọng xảy ra vào ngày 02/01/2019, tại huyện Bến Lức, tỉnh Long An. Khi dòng người đang dừng xe máy đợi đèn đỏ tại ngả tư Bình Nhựt thì bất ngờ bị xe đầu kéo container tông thẳng vào khiến 4 người chết, hơn 10 người bị thương, 21 xe máy bị hư hỏng nặng. Phó Thủ tướng Trương Hòa bình đã gửi lời chia buồn sâu sắc tới các gia đình có nạn nhân bị tai nạn giao thông chết do xe container đâm vào dòng người này. Và đề nghị công an và các cơ quan chức năng bố trí tối đa các cứu chữa các nạn nhân điều tra xử lý các lái xe và chú xe cũng chịu trách nhiệm liên đới trách nhiệm hình sự. Phó Thủ tướng nhấn mạnh năm 2019 cần tập trung giám sát siết chặt công tác đào tạo cấp giấy phép lái xe. Ông nói: ”Đối với những vụ tai nạn đặc biệt nghiêm trọng, tính mạnh con người sau ra đi một cách đau đớn, nhanh và dứt khoát như thế. Năm nay chúng ta phải siết chặt công tác đào tạo và sát hạch giấy phép lái xe việc nâng cấp lái xe cũng phải tính đến tuổi. Độ tuổi từ 20 – 23 tuổi thì lái xe container không được đâu. Cái tuổi đến mức nào mà nhận thức được trách nhiệm của mình trách nhiệm đối với xã hội, đối với sinh mạng con người. Có kinh nghiệm thì mới lấy được xe có trọng tải nặng”. Bên cạnh đó phó Thủ tướng cũng chỉ đạo phải xem xét lại các trạm dừng nghỉ cho lái xe dọc các tuyến quốc lộ. Đặc biệt cần hoàn thiện quy định xử nghiêm các doanh nghiệp ép các lái xe chạy thâu đêm suốt sáng. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền pháp luật giao thông, nâng cao trách nhiệm của mỗi người với gia đình và xã hội. “Đẩy mạnh tuyên truyền văn hóa giao thông và phải làm liên tục làm không dừng, làm cho ý thức về văn hóa giao thông ngấm vào trong người”. Phó Thủ tướng yêu cầu trong năm nay, Bộ Giao thông vận tải, Bộ Công an nâng cao hiệu lực hiệu quả công tác quản lý nhà nước về đảm bảo trật tự giao thông. Trong đó, tập trung nâng cao năng lực hiệu lực của lực lượng tuần tra kiểm soát vi phạm. Đào tạo cấp sát hạch giấy phép lái xe đăng kiểm phương tiện. Đẩy nhanh tiến độ nâng cấp các tuyến giao thông gắn với duy tu đảm bảo an toàn giao thông và khai thác có hiệu quả các công trình hạ tầng hiện hữu tập trung rà soát xử lý các điểm đen, các điểm tiềm ẩn nguy cơ xảy ra tai nạn giao thông.

Theo thống kê, năm 2018, tai nạn giao thông đã giảm trên cả 3 tiêu chí: số vụ, số người thiệt mạng, số người bị thương. Giảm nhưng tai nạn giao thông trong năm vẫn ở mức cao, nhất là những vụ tai nạn có tính chất đặc biệt nghiêm trọng. Chúng ta cũng đã không đạt được mục tiêu giảm người thiệt mạng do tai nạn. Năm 2018, toàn quốc xảy ra 18.736 vụ tai nạn giao thông làm 8.248 người thiệt mạng và 14.802 người bị thương. Mặc dù đã giảm 3 tiêu chí so với năm 2017 nhưng số người thiệt mạng tai nạn giao thông mới giảm 0,4% chưa đạt được mục tiêu đề ra. Một trong những nguyên nhân của tình trạng này là số vụ tai nạn giao thông đặc biệt nghiêm trọng làm thương vong nhiều người vẫn ở mức cao. Cụ thể như vụ tai nạn giao thông xảy ra trên quốc lộ 1 địa bàn huyện Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam giá xe 16 chỗ và xe container khiến 10 người thiệt mạng tại chỗ và 3 người khác tử vong trên đường đi cấp cứu; hay vụ xe bồn đâm xe khách ở quốc lộ 4D thuộc địa bàn huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu làm 13 người thiệt mạng. Đây thật sự là những con số đáng báo động, gây bất an cho người dân mỗi khi tham gia giao thông.

(ảnh minh họa Vnexpress - hiện trường tai nạn)

Vụ tai nạn giao thông đặc biệt nghiêm trọng tại Bến Lức tỉnh Long An khiến 4 người thiệt mạng, lái xe dương tính với ma túy. Vụ việc cho thấy các doanh nghiệp vận tải các hợp tác xã vận tải Chưa kiểm soát lái xe của mình một cách chuẩn mực và chuyên nghiệp. Hậu quả tất yếu là hàng loạt vụ tai nạn xảy ra do các lái xe đã gây ra nhưng những vụ việc như thế này thì trách nhiệm của doanh nghiệp vận tải như thế nào?

Nghị định 46/2016/NĐ-CP, có hiệu lực từ năm 2016 quy định: Lái xe có trách nhiệm cung cấp trình trạng sức khỏe cho doanh nghiệp và doanh nghiệp phải tổ chức khám sức khỏe định kỳ cho lái xe. Việc thực hiện là bắt buộc đối với cả 2 đối tượng.

- Phạt tiền từ 3 triệu đến 5 triệu đồng đối với một trong các hành vi: điều khiển xe (kể cả romooc và sơ mi romooc) Chở hàng vượt trọng tải ở (khối lượng hàng chuyên chở) cho phép Tham gia giao thông được ghi trong giấy chứng nhận kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường của xe trên 30 đến 50%; bị tước quyền sử dụng giấy phép lái xe từ 1 tháng đến 3 tháng.

- Phạt tiền từ 5 triệu đến 7 triệu đồng đối với hành vi điều khiển xe (kể cả romooc và sơ mi romooc) Chở hàng vượt trọng tải ở (khối lượng hàng chuyên chở) cho phép Tham gia giao thông được ghi trong giấy chứng nhận kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường của xe trên 50 đến 100%, bị tước quyền sử dụng giấy phép lái xe từ 1 đến 3 tháng.

- Phạt tiền từ 7 triệu đến 8 triệu đồng đối với hành vi điều khiển xe (kể cả romooc và sơ mi rơ mooc) Chở hàng vượt trọng tải ở (khối lượng hàng chuyên chở) cho phép tham gia giao thông được ghi trong giấy chứng nhận kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường của xe trên 100 đến 150%, bị tước quyền sử dụng giấy phép lái xe từ 2 đến 4 tháng.

- Phạt tiền từ 8 triệu đến 12 triệu đồng đối với hành vi điều khiển xe (ể cả romooc và sơ mi rơ mooc) Chở hàng vượt trọng tải ở (khối lượng hàng chuyên chở) cho phép Tham gia giao thông được ghi trong giấy chứng nhận kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường của xe trên 150%, bị tước quyền sử dụng giấy phép lái xe từ 3 đến 5 tháng.

Để xảy ra tai nạn giao thông phần lớn lỗi là do lái xe. Tuy nhiên doanh nghiệp vận tải, đơn vị người sử dụng lái xe gây ra tai nạn đó cũng có trách nhiệm. Theo ông Đỗ Văn Bằng, phó Chủ tịch Hiệp hội Vận tải Hà Nội chia sẻ với phóng viên đài truyền hình Việt Nam: bản thân doanh nghiệp cũng ý thức được rằng việc mình quản lý con người đã đúng chưa và đã tuân thủ pháp luật chưa. Còn đương nhiên, con người đó vào đến doanh nghiệp có hợp đồng lao động, có giấy khám sức khỏe đã thực hiện đầy đủ các quy định rồi thì sử dụng con người tăng cường công tác giám sát và quản lý tuyên truyền nhắc nhở thường xuyên. Đặc biệt là khâu kiểm tra sức khỏe định kỳ, ta cũng nên tuân thủ các quy định, tránh các trường hợp là đi khám sức khỏe bằng một cái giấy mua bán. Nếu doanh nghiệp lơ là trong vấn đề quản lý và tuyển dụng con người đó mà sẽ gây ra hậu quả nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng thì chủ doanh nghiệp đó phải chịu trách nhiệm. Trong trách nhiệm này, hiến pháp quy định rất rõ ở mức độ gây tai nạn đã xảy ra như thế nào, lỗi thuộc về ai, thuộc về doanh nghiệp hay thuộc về lái xe. Nếu nặng các doanh nghiệp bị khởi tố vì không thực hiện đầy đủ các quy định.

Nhìn lại vụ tai nạn ở Long An nêu trên, việc lái xe dương tính với ma túy không thể bỏ qua trách nhiệm của doanh nghiệp vận tải bao gồm cả trách nhiệm hình sự. ”Chủ doanh nghiệp lúc đó có biết lái xe có sử dụng ma túy hay không, có uống rượu bia hay không; Nếu mà biết mà vẫn giao xe thì chủ doanh nghiệp phải chịu trách nhiệm liên đới về mặt hình sự”(dẫn lời luật sư). Theo đại diện hiệp hội vận tải hàng hóa TP. Hồ Chí Minh, ông Bùi Văn Quản, cái khó hiện nay là để tiết kiệm chi phí doanh nghiệp vận tải thường chọn cách thuê khoán lái xe theo thời vụ, thậm chí là tự tuyển mà không có bất kỳ tiêu chuẩn nào. Vì thế, việc quản lý người lao động bị doanh nghiệp bỏ qua, chưa kể khâu hậu kiểm giám sát các doanh nghiệp vận tải đảm bảo quy định an toàn lại chưa được chú ý, bao gồm đảm bảo sức khỏe cho các lái xe đường dài. “Cụ thể như Các vấn đề như nghiệm ngập, uống rượu khi lái xe thì chủ xe phải nghiêm túc trong vấn đề giáo dục lái xe. Đó là cái tiêu chí cơ bản quản lý nhân sự". Cũng theo ông Quản, ngoài việc cơ quan quản lý nhà nước kiểm tra kiểm soát các doanh nghiệp vận tải thì cũng cần quy định thêm trách nhiệm của chủ doanh nghiệp vận tải trong việc sử dụng lao động hiện nay. Doanh nghiệp vận tải chỉ bị liên đới khi xe bị quá khổ, quá tải. Trong khi theo thống kê của trung tâm điều dưỡng cai nghiện Thanh Đa, TP. Hồ Chí Minh: cứ 10 học viên cai nghiện thi trung tâm trung bình có 3 tài xế vì tính chất công việc, hàng loạt bác tài tìm đến "đá" như một chất đô-ping giúp họ vượt qua những cơn buồn ngủ dọc đường. Ông Bùi Văn Quản nói: ”Người ta có quy định đầy đủ nhưng vấn đề kiểm tra đôn đốc, hậu kiểm của luật pháp làm nghiêm thì chủ doanh nghiệp phải chấp hành. Còn bây giờ buông lỏng thì đương nhiên ta tự bơi”.

Lâu này thì đang tồn tại một bất cập, khi xảy ra tai nạn, cơ quan chức năng chỉ xét hành vi của lái xe, còn chủ xe hay doanh nghiệp chỉ quan tâm đến vấn đề bồi thường. Thế nhưng khoảng kinh phí bồi thường đa phần là đã có bảo hiểm lo (bảo hiểm trách nhiệm dân sự bắt buộc và bảo hiểm vật chất xe đầu kéo). Đó là lý do có nhiều doanh nghiệp không chú trọng đến việc thuê và quản lý lái xe. Câu chuyện xe đầu kéo gây tai nạn đặc biệt nghiêm trọng ở Long An hoặc những vụ tương tự có thể lập lại bất cứ lúc nào.

Bài viết trích từ thời sự VTV1